Θεοτοκάς, Γεώργιος

(Κωνσταντινούπολη 1906 – Αθήνα 1966). Συγγραφέας. Σπούδασε νομικά, άσκησε τη δικηγορία από το 1930, πήγε εθελοντής στον πόλεμο του 1940, διηύθυνε το Εθνικό Θέατρο (γενικός διευθυντής 1945-46 και 1950-52, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου 1964-66) και τιμήθηκε με λογοτεχνικά βραβεία (βραβείο πεζογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών 1939, κρατικό βραβείο δοκιμίου 1957, κρατικό βραβείο μυθιστορήματος 1965). Πρωτοεμφανίστηκε με το ψευδώνυμο Ορέστης Διγενής, το 1929, με τον μικρό τόμο δοκιμίων Ελεύθερο πνεύμα (αργότερα το αποκάλεσαν μανιφέστο της γενιάς του ‘30), όπου επισήμαινε τις αδυναμίες της ελληνικής μεταπολεμικής ζωής και ζητούσε την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή παιδεία, χωρίς να παραγνωρίζει τη σημασία της νεοελληνικής πνευματικής παράδοσης. Κατά καιρούς έδωσε και άλλους τόμους δοκιμίων. Στο πρώτο του μυθιστόρημα, Αργώ (1936), παρουσιάζονται κυρίως τα προβλήματα των νέων σε μία ρευστή και ταραγμένη περίοδο. Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα Το δαιμόνιο (1938), Λεωνής (1940), Ασθενείς και οδοιπόροι (1964), με υλικό που άντλησε από τη νεότερη ελληνική ιστορία (από τον πόλεμο του 1940 και μετά), και μετά τον θάνατό του εκδόθηκαν Οι καμπάνες. Ιδιαίτερα απασχόλησε τον Θ. το θέατρο και συχνά τον ενέπνευσε η νεοελληνική λαϊκή παράδοση, με την οποία ασχολήθηκε συστηματικά από τα χρόνια ακόμα της Κατοχής, επειδή, όπως έγραφε αργότερα, «αρκετοί σκεπτόμενοι Έλληνες αισθάνθηκαν τότε την ανάγκη να εμβαθύνουν τη συνείδηση της καταπιεσμένης και τραυματισμένης εθνικής τους υπόστασης, να αποκτήσουν μια όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη γνώση του συλλογικού εαυτού τους και του λαϊκού τους πολιτισμού, να βρουν, καθώς έλεγαν, τις ρίζες τους». Η διάθεσή του αυτή έμεινε αναλλοίωτη έως το τέλος. Οι ήρωες του Θ., όπως και o δημιουργός τους, είναι κατά κανόνα πολιτικές υπάρξεις, ενώ το ύφος του διακρίνεται από σαφήνεια και καθαρότητα. Ο συγγραφέας Γεώργιος Θεοτοκάς.